Natuurwaardenonderzoek Hiense Waard

NIEUWS

Elk project met mogelijk effect op beschermde natuurwaarden moet vooraf worden getoetst aan de natuurwetgeving. Dit geldt ook voor een project dat versterking van natuurwaarden tot doel heeft, zoals in de Hiense Waard. Hoewel een dergelijke ingreep de natuur aanzienlijk ten goede komt, is het niet uitgesloten dat nu al aanwezige beschermde natuurwaarden (tijdelijk) worden aangetast. Dit vraagt om zorgvuldigheid om nadelige effecten te voorkomen.

In aanloop naar de uitvoering van het project Herinrichting Hiense Waard hebben ecologen in 2023 en 2024 uitgebreid onderzoek naar de actuele natuurwaarden uitgevoerd. Het doel was om inzichtelijk te krijgen welke beschermde natuurwaarden aanwezig zijn en waar deze zich bevinden. Op basis van deze informatie kan worden bepaald welke maatregelen nodig zijn om nadelige effecten te voorkomen.

Aangetroffen beschermde soorten

Uit het onderzoek blijkt dat de Hiense Waard al de volgende natuurwaarden herbergt:

Buizerd en Havik broeden in de Hiense Waard. Hun nesten zijn jaarrond beschermd Van de laatste soort is een indrukwekkend nest aangetroffen.
Er zijn op meer dan zes locaties burchten en holen aangetroffen waarvan een aantal kraamburchten. Bevers zijn echte ‘natuurbouwers’ die broodnodige afwisseling brengen in het rivierecosysteem. Ze zorgen voor dynamiek in de gradiënten zoals droog – nat terrein, stilstaand – stromend water en diep – ondiep water. Hiervan profiteren allerlei dieren en planten.
De oeverzone en strandjes langs de rivier vormen leefgebied voor de Rivierrombout, een vrij zeldzame libellensoort die uit Nederland was verdwenen, maar die vanaf de jaren ‘90 van de vorige eeuw weer langzaam toeneemt. Het is een wat mysterieuze soort die als larve een aantal jaren in de zandige bodem van grote rivieren leeft en daarna uitsluipt op de oevers. Als volwassen exemplaar laat hij zich moeilijk zien. De beste trefkans maak je door in de zomer te zoeken naar de lege larvenhuidjes op zandstrandjes of kribben.
De oeverwal met steilranden biedt broedbiotoop voor kolonies Oeverzwaluwen. De vogel maakt gangen tot wel een meter diep naar een nestkamer.

Havik (foto: Arnold van Kreveld)

Beverburcht (foto: Alex Tabak)

Herstel verwacht!

Na de realisatie van het project Hiense Waard zullen naast de aanwezige natuurwaarden nog meer soorten planten en dieren profiteren. Vestiging van nieuwe soorten wordt verwacht door de verbetering en ontwikkeling van belangrijke leefgebieden. Denk hierbij aan moerassen, gevarieerde zachthoutooibossen, slikkige oevers en structuurrijke graslanden. Dit zijn mogelijke leefgebieden voor bijzondere soorten die hier nu niet of nauwelijks voorkomen, en die ook landelijk onder druk staan, zoals Kwartelkoning, Porseleinhoen en Rode Lijst-planten zoals de Brede ereprijs.

De Hiense Waard maakt onderdeel uit van het Natura 2000-gebied Rijnstrangen. De inrichtingsmaatregelen dragen rechtstreeks bij aan de Natura 2000-doelen van dit gebied. Voor de Hiense Waard betreft dit ondermeer doelen voor moerasvogels, Kamsalamander en stroomdalgraslanden. Van planvorming tot en met de aanleg wordt gekeken naar kansen die in het gebied liggen om natuurwaarde verder te vergroten.

Het onderzoek naar de natuurwaarden is ‘work in progress’, de komende periode worden nog verschillende onderzoeken uitgevoerd. Tijdens de verdere uitwerking van het plan is m.n. een gerichte inventarisatie naar verblijfplaatsen van boombewonende vleermuizen en planten en insecten van de Rode Lijst in de relevante werkgebieden aan de orde. Het grootste aandachtsgebied is de oeverwal langs de Waal.

Rivierrombout (foto: Arnold van Kreveld)

Kamsalamander (foto: Alex Tabak)